Bijen voor kids
Bijen en hommels zijn familie van de wespen en de mieren. Ze hebben allemaal twee dunne doorzichtige vleugeltjes en een angel, al zijn sommige die ook weer kwijtgeraakt.
Bijen kun je in een paar groepen indelen: de honingbij, de hommels en de solitaire bijen. Er zijn ruim 300 soorten bijen in Nederland: één honingbij, een stuk of twintig hommels en de rest solitaire bijen.
Honingbijen worden verzorgd door een imker en zijn dus geen wilde bijen. Honingbijen leven met een koningin, een paar mannetjes en een heleboel werksters in een kast of korf. Ze verzamelen van lente tot herfst stuifmeel voor hun larven en nectar om honing van te maken voor de winter. Honingbijen zijn de enige soort bijen die overwinteren als volk. Honingbijen kunnen gemeen steken als je ze lastig valt, maar doen dat verder niet.
De plaatjes op deze pagina komen van een verhalenwedstrijd gehouden door Bij Bewust Betuwe (onderdeel van Imkervereniging West-Betuwe) in samenwerking met Bibliotheek Rivierenland, juni 2018.
Hommels en solitaire bijen zijn wél wilde bijen, maar ze zijn niet gevaarlijk. Hommels kunnen wel steken, maar dan moet je het wel heel bont maken. Ze leven net als honingbijen in een volk. De koningin gaat vroeg in het voorjaar op zoek naar een mooie plek voor een nest. Daar legt ze een paar eitjes die uitgroeien tot haar eerste werksters. De koningin haalt stuifmeel en nectar voor de larfjes tot ze groot genoeg zijn om te helpen. Zodra er genoeg werksterhommels zijn, blijft de koningin verder binnen in het nest om eitjes te leggen. Aan het eind van de zomer worden de nieuwe koninginnen geboren. Die verlaten het nest, zoeken een mannetje om zich te laten bevruchten en gaan vervolgens op zoek naar een plekje om te overwinteren. Dat kan in een holletje, of onder een hoopje bladeren, of tussen een stapel takken. Als het maar een beetje beschut is. De andere hommels gaan in het najaar dood, alleen de koningin overleeft de winter.
Solitaire bijen doen het weer anders. Zij leven alleen, want dat is wat solitair betekent. De vrouwtjesbij moet ook echt alles alleen doen. In het voorjaar zoekt ze een mannetje om zich te laten bevruchten, en dan gaat ze hard aan het werk. Voor ieder eitje maakt ze een kamertje. Daar legt ze wat stuifmeel en nectar in en dan legt ze er een eitje bij. Ze sluit het kamertje af en gaat verder met een volgend kamertje. Die kamertjes kan ze maken in holle stengels, of in gangen in dood hout, of in de grond. Sommige bijen snijden een stukje blad uit om de kamertjes af te sluiten, andere gebruiken een beetje leem.
Een heel andere groep insecten zijn de zweefvliegen. Die lijken soms sprekend op bijen, maar zijn dat niet. Het kan een hele puzzel zijn om te zien wat er in je tuin rondvliegt en op de bloemen zit.
Het gaat niet zo goed met de bijen in Nederland. Ze hebben een plek nodig waar ze een nestje kunnen maken met genoeg bloemen in de buurt. Wilde bijen kunnen namelijk niet zo ver vliegen. Je kunt ze helpen door een bijenhotel te maken.
(Illustratie Arie van Vliet, ontwerp StudioS2B)
Een heel simpel bijenhotel maak je door holle stengels van bijvoorbeeld bamboe op maat te knippen en in een soepblik te steken. Het is handig om een touwtje een paar keer om de stengels te wikkelen, zodat ze bij elkaar blijven als ze in het blik zitten. Sommige vogels lusten namelijk wel een larfje en pikken de stengels uit het blik. Het blik kun je in de boom hangen. Je kunt ook een klein kratje vullen met verschillende blikken. Het kratje zet je dan op een zonnig plekje.
Maar zonder bloemen in de buurt hebben de bijen er nog niets aan. Daar heb je waarschijnlijk de hulp van volwassenen bij nodig, dus stuur die maar door naar onze informatie over bloemen voor de bijen. Of je gaat zaadbommen strooien, maar doe dat alleen in de berm of bij bebouwing en niet in natuurgebieden. Natuurgebieden hebben hun eigen planten en bloemen en daar moet je niet zomaar wat bij zetten.
Meer weten? Download de informatie hieronder. Die kun je ook goed gebruiken voor je spreekbeurt.
Heb je ook een tekening of een mooi wildebijenverhaal? Stuur het op naar info@defruitmotor.nl
Filmpjes
- Het Klokhuis: alles over bijen. Wat is het verschil tussen een hommel en bij? Hoe zit een bijenkorf in elkaar? Hoe maken bijen honing en wat gebeurt er als een bij je steekt? Margreet komt het allemaal te weten bij bijenonderzoekers.
- Het Klokhuis: de honingbij. Veel groente- en fruitsoorten zouden zich niet voort kunnen planten zonder bijen. Maurice neemt samen met bijenkenner Jeroen de honingbij onder de loep.
- SchoolTV: wilde bijen
Downloads
